Илгари ахборот соҳасини фақат алоқа, телекоммуникация, техник воситаларни ишлаб чиқариш ва ундан фойдаланиш соҳаси сифатида тушунган бўлсалар, бугунги кунга келиб электрон иқтисодиёт ва бошқарув, электрон хизматлар, электрон тўловлар, дастурий таъминотни ишлаб чиқиш ва жорий этиш каби таркибий қисмлар ундан муҳим ўрин эгаллади.
XXI асрда Интернетнинг фаол ривожланиши одамларнинг ахборот технологияларига бўлган талабининг шиддатли ўсишини таъминлади. Тармоқ орқали одамлар бугун нафақат бир-бирлари билан мулоқот қилмоқда, балки янгиликларни олиш, кенг доирадаги турли-туман хизматлардан фойдаланиш, бизнесни бошқариш воситаси сифатида фойдаланмоқда.
Электрон оммавий ахборот воситалари ва ижтимоий тармоқлар ҳаётимизда муҳим ўрин эгаллагани сабабли уларсиз замонавий ахборот соҳаси фаолиятини ҳам тасаввур этиб бўлмайди.
Замонавий жамият учун ахборот соҳасининг ҳолати муҳим сифат кўрсаткичи бўлиб хизмат қилиши мумкин. Объектив статистик маълумотларнинг таҳлили шуни кўрсатадики, мамлакат қанчалик ривожланган бўлса, унинг ахборот соҳаси шунчалик ривожланган ва аксинча бўлади.
Қисқа тарихий даврда ахборот соҳаси соф техник муҳитдан ижтимоий ривожланишнинг муҳим платформасига, демократик институтларни қўллаб-қувватлаш, фуқароларнинг ажралмас ҳуқуқларини таъминлаш майдонига айланди. Ва энди, мамлакат ривожланишини баҳолаш ҳақида гап кетганда, мутахассислар унинг ахборот маконининг ривожланишини таҳлил қилишга асосли равишда мурожаат қилишади.
Давлатнинг ахборот соҳаси нафақат эришилган даражани, балки ривожланиш истиқболларини ҳам тавсифлайди. Виртуал макон ҳақиқий ҳаётнинг ажралмас қисмига айланди ва кўп жиҳатдан унинг очиқлиги ва самарадорлигига ҳисса қўшади.
Ахборот соҳаси жамият тараққиётида муҳим рол ўйнайди. Ахборот технологиялари ва коммуникация тармоқларининг ривожланиши билан у замонавий жамиятнинг асосий элементига айланди. Ахборот соҳасининг асосий жиҳатлари қуйидагилардан иборат:
1. Ахборот алмашинуви: ахборот соҳаси одамлар, ташкилотлар ва давлатлар ўртасида ахборот алмашинувини таъминлайди. Бу билим, тажриба, ғоялар, янгиликлар ва бошқа маълумотларни узатиш учун шароит яратади. Бу эса жамият ривожига ҳисса қўшади. Ахборотнинг тез ва самарали алмашинуви алоқа, ҳамкорлик ва инновацияларни яхшилашга ёрдам беради.
2. Ахборот олиш имконияти: ахборот соҳаси жамиятнинг кенг доираси учун турли хил маълумотларга киришни таъминлайди. Интернет ва рақамли технологиялар пайдо бўлиши билан одамлар реал вақт режимида маълумот қидириш, ўқиш, ишлаш, дам олиш ва жамият ҳаётида макон ва замон чекловларисиз иштирок этиш имкониятига эга бўладилар.
3. Иқтисодий тараққиёт: ахборот соҳаси иқтисодий ривожланишнинг муҳим омилидир. У янги технологияларни яратиш ва тарқатишни қўллаб-қувватлайди, инновацияларни рағбатлантиради, янги иш ўринларини яратади ва рақамли иқтисодиётни ривожлантиради. Ахборот технологиялари туфайли бизнеснинг янги шакллари, электрон тижорат, рақамли платформалар ва хизматлар пайдо бўлмоқда. Бу эса маҳсулдорликнинг ўсиши ва иқтисодий тараққиётга ёрдам беради.
4. Сиёсий соҳа: ахборот соҳаси жамиятнинг сиёсий ҳаётида муҳим роль ўйнайди. Бу сиёсий воқеалар, ҳукумат фаолияти ва фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликлари тўғрисида эркин маълумот оқимини таъминлайди. Ахборот технологиялари ва ижтимоий тармоқлар одамларга ўз фикрларини билдириш, сафарбар қилиш, бирлаштириш ва назоратни амалга ошириш имконини беради.
Ўзбекистон мустақиллик йилларида ахборот соҳасини ривожлантиришда кенг кўламли натижаларга эришди. Охирги йилларда мамлакатимиз Марказий Осиё минтақасида етакчи ўринни эгаллаб келаётганини кузатишимиз мумкин. Айнан рақамлаштиришни ривожлантириш орқали давлат бошқаруви тизимининг самарадорлигини, унинг ахборот очиқлигини ошириш, фуқароларнинг қарорларни қабул қилиш жараёнларига фаол қўшилишини таъминлаш ва уларнинг фуқаролик фаоллигини рағбатлантириш муҳим аҳамият касб этмоқда.
Республикада рақамли иқтисодиётни фаол ривожлантириш, шунингдек, замонавий ахборот-коммуникация технологияларини барча тармоқ ва соҳаларга, биринчи навбатда, давлат бошқаруви, таълим, соғлиқни сақлаш ва қишлоқ хўжалигига кенг жорий этиш бўйича комплекс чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.
Хусусан, электрон ҳукумат тизимини такомиллаштириш, дастурий маҳсулотлар ва ахборот технологиялари ички бозорини янада ривожлантириш, республиканинг барча ҳудудларида “IT-park”ларни ташкил этиш, бу борада малакали кадрлар билан таъминлашни назарда тутувчи 300 дан ортиқ устувор лойиҳаларни амалга ошириш бошланди.
Республикада рақамли саноатни ривожлантиришни жадаллаштириш, миллий иқтисодиётнинг рақобатбардошлигини ошириш мақсадида минтақалар ва иқтисодиёт тармоқларини рақамли ўзгартириш дастурларини ўз ичига олган "Рақамли Ўзбекистон-2030" стратегияси қабул қилинди ва муваффақиятли амалга оширилмоқда.
Ушбу стратегияни амалга ошириш доирасида:
ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг турли йўналишларида 400 дан ортиқ ахборот тизимлари, электрон хизматлар ва бошқа дастурий маҳсулотларни жорий этиш;
иқтисодиётнинг реал сектори корхоналарида бошқарув, ишлаб чиқариш ва логистика жараёнларини автоматлаштириш учун 280 дан ортиқ ахборот тизимлари ва дастурий маҳсулотларни жорий этиш;
давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари ходимларининг рақамли саводхонлиги ва малакасини ошириш дастурларини амалга ошириш каби вазифалар кўзда тутилган.
Ягона порталда қўшимча 36 турдаги хизматлар яратилган бўлиб, улар онлайн тарзда тақдим этилиб, умумий хизматлар сони 413 тага етказилди.
Йил охирига қадар қўшимча 164 турдаги электрон хизматлар жорий этилиши режалаштирилган. Ягона портал фойдаланувчилари сони 6,3 млн нафардан ошди. “Электрон ҳукумат” идоралараро платформасига жами 120 та ахборот тизимлари интеграция қилиниб, давлат идоралари ўртасида 840 миллиондан ортиқ маълумотлар алмашинуви таъминланиши натижасида биргина қоғоз ва транспорт харажатлари учун 36 млрд сўм маблағ иқтисод қилинишига эришилди.
Давлат бошқаруви ва иқтисодиёт тармоқларини рақамли трансформация қилиш доирасида 31 та лойиҳа амалиётга жорий этилди. “IT”-хизматлар экспортини ошириш, янги иш ўринлари яратиш мақсадида республика бўйлаб жами 18 та масофавий хизматларни кўрсатиш марказлари фаолияти йўлга қўйилди.
Жорий йилда “IT-park”нинг резиденти бўлган хусусий ўқув марказлари сони 52 тага кўпайиб, 278 тага етди.
Аҳолига енгиллик яратиш мақсадида интерактив давлат хизматлари Ягона порталида электрон хизматлар сони 406 тага, мобиль иловада эса 180 тага оширилди.
Оммавий коммуникацияларнинг ривожланиши билан анъанавий босма оммавий ахборот воситалари электрон форматга ўтиш орқали ҳам тезда ахборот соҳасининг бир қисмига айланди.
Бугунги кунга келиб мамлакатимизда ОАВ сони каррасига ўсди. 2023 йилнинг биринчи ярим йиллигида юртимизда 632 та газета, 623 та журналлар, 18 та бюллетен, 6 та ахборот агентлиги, 84 та ТВ, 32 та радио ва 745 та веб-сайтлар фаолият юритмоқда.
Ҳозирги кунда миллий оммавий ахборот воситалари жамиятимиз ҳаётида фаол иштирок этиб, қуйидаги вазифаларни амалга оширишда иштирок этмоқда:
1. Ахборот узатиш: оммавий ахборот воситаларининг асосий вазифаларидан бири жамиятни ахборот билан таъминлашдир. Улар долзарб воқеалар, янгиликлар, ҳаётнинг турли жиҳатлари, сиёсат, иқтисодиёт, маданият ва бошқа соҳалар ҳақида ҳисобот беришади. Оммавий ахборот воситалари мустақил ахборот манбалари бўлиб, фуқароларга нима бўлаётганидан хабардор бўлиш ва асосли қарорлар қабул қилиш имконини беради.
2. Ҳокимият назорати: оммавий ахборот воситалари давлат органлари фаолиятини назорат қилиш функциясини бажаради. Улар ҳукумат, сиёсатчилар, ҳокимият ва бошқа давлат муассасаларининг ҳаракатларини кузатиб борадилар. Оммавий ахборот воситалари ўз фаолияти орқали коррупция, қонун ва фуқароларнинг ҳуқуқлари бузилишига қарши чиқишга интилмоқда. Бу жамиятда шаффофлик, масъулият ва демократик тамойилларни сақлашга ёрдам беради.
3. Жамоатчилик фикрини шакллантириш: оммавий ахборот воситалари жамоатчилик фикрининг шаклланишига таъсир қилади. Улар турли нуқтаи назарларни тақдим этадилар, воқеаларни таҳлил қиладилар ва шарҳлайдилар, фуқароларга уларни муҳокама қилиш ва ўз фикрларини билдириш имконини беради. Оммавий ахборот воситалари жамоатчилик муҳокамаларини ташкил этишга, хабардорликни оширишга ва жамоатчилик тафаккурини ривожлантиришга ёрдам беради.
4. Маданият ва таълимни ривожлантириш: оммавий ахборот воситалари маданият ва таълимни ривожлантиришда муҳим роль ўйнайди. Улар санъат, адабиёт, кино, мусиқа ва бошқа маданий ифода шаклларининг турли жиҳатларини акс эттиради. Оммавий ахборот воситалари, шунингдек, таълим ва ўз-ўзини тарбиялашга ҳисса қўшадиган таълим дастурлари, ҳужжатли филмлар, илмий тадқиқотлар ва бошқа фойдали маълумотларга киришни таъминлайди.
5. Иқтисодий тараққиёт: оммавий ахборот воситалари иқтисодий ривожланишга сезиларли таъсир кўрсатади. Улар корхоналар учун реклама майдонларини тақдим этади, товарлар ва хизматларни тарғиб қилади ва медиа соҳасида янги иш ўринларини яратади. Оммавий ахборот воситалари, шунингдек, тадбиркорлар ва инвесторларга бозорлар, тенденциялар, молиявий воситалар ва иқтисодиётнинг бошқа жиҳатлари тўғрисида маълумот олишга ёрдам беради.
Ушбу жиҳатлар кўрсатадики, ОАВ хабардорлик, ғояларни эркин алмашиш, ҳокимият устидан назорат ҳамда маданий ва таълим имкониятларининг хилма-хиллигини таъминлашга таъсир кўрсатиш билан ҳозирги жамият учун сезиларли аҳамиятга эгадир.
Миллий масс-медиа тараққиёти қуйидаги кўрсаткичлар билан характерланади:
-ахборот муҳитини янада ривожлантириш ва фойдаланувчиларнинг медиа-ресурслардан тенг фойдаланиш имкониятини таъминлаш;
-шахсий маълумотларнинг ахборот хавфсизлигини ҳар томонлама таъминлаш;
-рақамли технологиялардан фойдаланган ҳолда аҳолига кўрсатиладиган хизматлар турларини кенгайтириш;
-рақамли саводхонликни ошириш. аҳолига интернет ресурсларидан юқори сифатли юқори тезликда фойдаланиш имкониятини таъминлаш давлатлатнинг рақамлаштириш сиёсатидаги сиёсатининг устувор вазифаларидир.
Буларнинг барчаси самарали ҳуқуқий маконни шакллантиришни талаб қилади. Шу муносабат билан 2016 йилдан буён мамлакатда ахборотлаштириш ва рақамлаштириш жараёнларини янада ривожлантиришга қаратилган ўндан ортиқ қонунлар қабул қилинди. Улар орасида Ўзбекистон Республикасининг "Электрон тижорат тўғрисида"ги, "Киберхавфсизлик тўғрисида"ги, "Почта алоқаси тўғрисида"ги, “Реклама тўғрисида”ги "Давлат харидлари тўғрисида"ги каби муҳим қонунлар бор.
Янги таҳрирдаги Конституцияда ҳам фуқароларнинг ахборий ҳуқуқларини ишончли ҳимоя қилишни таъминлайдиган янги нормалар ўз аксини топди.
Хусусан, Бош қомусимизнинг 31-моддасида “Ҳар ким ёзишмалари, телефон орқали сўзлашувлари, почта, электрон ва бошқа хабарлари сир сақланиши ҳуқуқига эга. Ҳар ким ўз шахсига доир маълумотларнинг ҳимоя қилиниши ҳуқуқига, шунингдек нотўғри маълумотларнинг тузатилишини, ўзи тўғрисида қонунга хилоф йўл билан тўпланган ёки ҳуқуқий асосларга эга бўлмай қолган маълумотларнинг йўқ қилинишини талаб қилиш ҳуқуқига эга”, деб белгилаб қўйилди.
Асосий қонунимизнинг 33-моддасида “Ҳар ким фикрлаш, сўз ва эътиқод эркинлиги ҳуқуқига эга. Ҳар ким исталган ахборотни излаш, олиш ва тарқатиш ҳуқуқига эга. Давлат Интернет жаҳон ахборот тармоғидан фойдаланишни таъминлаш учун шарт-шароитлар яратади”, деб мустаҳкамлаб қўйилди.
Давлат органлари ва ташкилотлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, уларнинг мансабдор шахслари ҳар кимга ўз ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларига дахлдор бўлган ҳужжатлар, қарорлар ва бошқа материаллар билан танишиш имкониятини таъминлаши шартлиги эса Асосий қонунимизнинг 34-моддасидан ўрин олди.
Янгиланган Конституциямизнинг 81-моддасига кўра, оммавий ахборот воситалари эркиндир ва қонунга мувофиқ иш олиб борадилар. Давлат оммавий ахборот воситалари фаолиятининг эркинлигини, уларнинг ахборотни излаш, олиш, ундан фойдаланиш ва уни тарқатишга бўлган ҳуқуқлари амалга оширилишини кафолатлайди.
Бош қомусимизнинг 82-моддасида эса цензурага йўл қўйилмайди, оммавий ахборот воситаларининг фаолиятига тўсқинлик қилиш ёки аралашиш қонунга мувофиқ жавобгарликка сабаб бўлади, деб мустаҳкамлаб қўйилди.
Шу нуқтаи назардан айтганда, ахборот соҳаси ривожи бўйича Ўзбекистон давлат сиёсати марказида энг муҳим устуворликлар сифатида қуйидаги масалалар қолади:
- давлат бошқаруви тизими, бизнес ва фуқаролик жамияти ривожига ва замонавий рақамли технологиялар билан таъминлашга инвестициялар ҳажмини ошириш;
- рақамли бизнесни юритишнинг институционал асосларини янада ривожлантириш;
-ахборот соҳасида бизнеснинг инновацион соҳаларини ривожлантириш;
- рақамлаштириш бўйича аҳолининг саводхонлигини ошириш бўйича таълим дастурларини амалга ошириш;
- киберхавфсизлик асосларини кучайтириш;
- ахборот муҳитининг қулайлиги ҳисобига ижтимоий тенгсизликни бартараф этиш ва аҳолининг турмуш фаровонлигини ошириш.
Илҳом АБДУЛЛАЕВ,
Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг
Инновацион ривожланиш, ахборот
сиёсати ва ахборот технологиялари
масалалари қўмитаси раиси
Шохиста ТУРҒУНОВА,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати:
—Мамлакатимизда амалга оширилаётган рақамлаштириш ишларини давом эттиришда юқори малакали кадрларни тайёрлаш долзарб аҳамият касб этади.
Шу боис, юртимизда кейинги йилларда рақамли иқтисодиёт ва инфратузилмани янада ривожлантиришга ҳисса қўшадиган, замон талабларга жавоб берадиган, рақамли технологиялар соҳасида билим ва кўникмаларга эга мутахассисларни тайёрлашга алоҳида эътибор қаратилди.
Энг аввало, халқ таълими соҳасида ўқув дастурлари қайта кўриб чиқилди. Хорижий ривожланган давлатларнинг тажрибасидан келиб чиқиб информатика дарсликлари тўлиқ қайта нашр этилди. Информатика фани ўқитувчилари ўз устида мунтазам ишлаб, билим кўникмаларини ошириб бориши учун уларни рағбатлантириш тизими жорий қилинди.
Шу билан бирга, ахборот технологияларига ихтисослаштирилган олий таълим ташкилотлари ташкил этилди. Аҳоли, айниқса, ёшларни АКТ соҳасида билим ва кўникмаларини ошириш орқали касбга йўналтириш мақсадида “Бир миллион ўзбек дастурчиси” лойиҳаси ўқув дарслари материалларига синфлар кесимида сингдирилди.
Ушбу лойиҳа доирасида республика миқёсида таълим олганларнинг сони 2 миллиондан ошди. Уларнинг 1 миллион 175 минг 933 нафари сертификатларга эга бўлган.
Мазкур лойиҳанинг навбатдаги босқичи — “Coursera” онлайн курсларида ҳам ёшлар учун таълим олиш имконияти яратилди. 2023-2025 йилларда платформада 1,2 млн. ёшларни бепул ўқитиш учун 10 мингта лицензия сотиб олиш режалаштирилмоқда. IT-Паркнинг 205 та Рақамли ўқув марказларида эса 169 минг тингловчилар ўқитилди.
Бахтиёр МАНИЯЗОВ,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати:
—Интернет ва ахборот-коммуникация технологияларининг шиддат билан тараққий этиши юртимизда рақамли технологияларга асосланган, электрон бизнес ва электрон тижоратни назарда тутувчи рақамли иқтисодиётни ривожланишига туртки бўлмоқда.
Ўтган даврда “Электрон тижорат тўғрисида”ги, “Реклама тўғрисида”ги ва бошқа рақамлаштириш йўналишида қабул қилинган қонунлар рақамли иқтисодиёт доирасида юзага келадиган муносабатларни қонун жиҳатдан тартибга солиб, соҳани янада ривожлантиришга хизмат қиляпти.
Натижада юртимизда сўнгги йилларда ахборот-коммуникация технологиялари хизматлари ҳажми 6,2 трлн сўмни, шу жумладан IT-хизматлар ҳажми 2,4 трлн сўмни ташкил этди. Соҳада хизматлар экспорти 96,1 млн доллар, жумладан IT-хизматлар экспорти 57,2 млн долларни ташкил қилди.
Гулбаҳор САЙИДҒАНИЕВА,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати:
— Инсон манфаатлари, ҳуқуқ ва эркинликлари олий қадрият ҳисобланган демократик жамиятни сўз ва ахборот эркинлигисиз тасаввур этиб бўлмайди. Шу боис, сўнгги етти йилда юртимизда сўз эркинлиги ва оммавий ахборот воситалари фаолиятини янада мустаҳкамлаш бўйича улкан ишлар қилинди.
Биргина 2020 йилда Жиноят кодексидан туҳмат ва ҳақорат учун озодликдан маҳрум қилишни назарда тутувчи норма чиқариб ташлангани бутун дунё ҳамжамияти томонидан олқишланди. Юртимизда нодавлат оммавий ахборот воситалари сони сезиларли даражада ошган ҳолда, уларнинг сони 2140 тани ташкил этди.
ОАВ фаолиятини либераллаштириш ва журналистлар ҳуқуқларини таъминлаш мақсадида "Оммавий ахборот воситалари тўғрисида" ва "Журналистнинг касбий фаолиятини ҳимоя қилиш тўғрисида"ги қонунларга ўзгартиш ва қўшимчалар киритилди. Оммавий ахборот воситаларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш механизмлари яратилди.
Эътиборли жиҳати, ОАВларни давлат рўйхатидан ўтказиш тизими соддалаштирилиб, унинг муддати 15 кундан 10 кунга қисқартирилди. Бундан ташқари, 2022 йил 1 июлдан 2025 йил 1 июлгача ОАВлар даромад солиғини белгиланган солиқ ставкасига нисбатан 50 фоиз камайтирилиши белгиланган.
Янги таҳрирдаги Конституциямизнинг 33-моддасида давлат Интернетдан фойдаланишни таъминлаш учун шарт-шароитлар яратишни ўз зиммасига олди. Бош қомусимизнинг 81-моддасига кўра, давлат ОАВ фаолиятининг эркинлигини, уларнинг ахборотни излаш, олиш, ундан фойдаланиш ва уни тарқатишга бўлган ҳуқуқлари амалга оширилишини кафолатлайди. 82-моддада эса ОАВнинг фаолиятига тўсқинлик қилиш ёки аралашиш қонунга мувофиқ жавобгарликка сабаб бўлиши муҳрлаб қўйилди.
Муболағасиз айтиш мумкинки, ушбу нормалар мамлакатимизда ахборот эркинлигини янада кучайтиришни, пировардида оммавий ахборот воситалари ва журналистларнинг эмин-эркин ҳаракатланишини таъминлайди.
Санжар ХАМИДУЛЛАЕВ,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати:
—Рақамли иқтисодиёт, давлат ва хусусий сектор ҳамда мамлакатимизда фаолият юритадиган ОАВлар фаолиятининг самарадорлигини оширишда замонавий телекоммуникация инфратузилмасини барпо этиш муҳим аҳамият касб этади.
Шу жиҳатдан, сўнгги йилларда бу борада кенг қамровли ишлар амалга оширилди. Биринчи ўринда соҳанинг ҳуқуқий асослари мустаҳкамланди. Ўтган даврда соҳадаги ҳуқуқий муносабатларни тартибга солувчи кўплаб қонунлар қабул қилинди.
Ҳаётга татбиқ этилаётган ислоҳотлар натижасида бугун Интернет кириб бормаган корхона ва ташкилотлар қолмади, ҳисоб. Энг чекка ҳудудларимиз аҳолиси ҳам халқаро ахборот тармоғига уланмоқда. Хусусан, ўтган даврда мамлакат бўйлаб 184 минг км. оптик-толали кабеллар ўтказилди, 82 фоиз аҳоли масканлари ушбу алоқа линиялари билан қамраб олинди.
Шунингдек, 56 мингта мобил алоқа станциялари ўрнатилиши ҳисобига республика бўйича мобил алоқа қамрови 99 фоизга, юқори тезликдаги мобил Интернет қамрови 98 фоизга етказилди. Бу саъй-ҳаракатлар орқали мобил алоқа абонентлари сони 32,2 млн, Интернет фойдаланувчилар эса 32 млн. нафардан ошди.
Зафар ХУДОЙБЕРДИЕВ,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати:
—Юртимизда давлат органлари ва ташкилотлари фаолиятини ҳамда аҳолига кўрсатилаётган давлат хизматларини рақамлаштириш, ҳудудларда мобил алоқа ва мобил интернет қамровини кенгайтириш, мобил инфратузилмани ривожлантириш масаласи муҳим аҳамият касб этмоқда.
Чунки глобал пандемиянинг бошланиши билан рақамли технологияларнинг роли сезиларли даражада ўсди. Бу эса рақамли трансформациянинг, айниқса, ривожланаётган мамлакатлар, жумладан, Ўзбекистон учун муҳимлигини кўрсатди.
Шу билан бирга, Янги Ўзбекистоннинг Тараққиёт стратегияси доирасида барча асосий соҳаларни рақамлаштириш ҳамда мамлакатда ҳақиқий ахборот жамиятини барпо этишга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Мамлакатимизда олиб борилаётган маъмурий ислоҳотлар доирасида Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги – негизида Рақамли технологиялар вазирлиги ташкил этилди.
“Фуқаролар эмас, ҳужжатлар ҳаракатланади” тамойили асосида 2022 йилда Ягона порталда жорий этилган давлат хизматлари сони 370 тага етказилган бўлса, 2023 йилда яна қўшимча 200 та электрон хизматлар жорий қилиниши режалаштирилмоқда.
Бу ҳақда гапирганда, “Электрон ҳукумат”нинг асосий принципларидан бири электрон хизматларни “бир дарча” тамойили асосида, яъни электрон ҳамкорлик асосида кўрсатиш белгиланган бўлиб, ушбу йўналишда фуқаролардан 70 дан ортиқ ҳужжат ва маълумотномаларни талаб қилиш амалиёти, шунингдек 38 турдаги электрон давлат хизматлардан фойдаланишда электрон рақамли имзо билан тасдиқлаш талаби бекор қилинди.
Умуман олганда, кейинги йилларда бу соҳага катта эътибор қаратилаётгани бежиз эмас. Зеро, рақамли экотизимга, IT инфратузилмасига ва электрон хизматларга инвестициялар миллий иқтисодиётни янада модернизация қилиш ва барча соҳаларда иқтисодий ўсишни жадаллаштиришга хизмат қилади.